Sjitt

Krónan er ónýt. Skuldir sem Íslenska ríkið þarf að standa undir eru hrikalegar. Rússalánið dugir ekki jafnvel þó að það fáist. Við eigum enga kosti aðra en að fá strax aðstoð frá alþjóða gjaldeyrissjóðnum. Hvað þýðir þetta?

Aðalmálið eru skilyrði gjaldeyrissjóðsins. Þeir munu ekki fara fram á aðgerðir hér eins og í þriðja heims ríki. Við erum með fínan infrastrúktúr, litla pólitíska spillingu (skv. öllum stöðlum) og háþróað samfélag almennt. Þannig að sjóðurinn mun ekki senda hér inn her manna til að taka yfir ráðuneyti og stofnanir. Sjóðurinn mun örugglega gera kröfur um hátt vaxtastig og þar með hægari styrkingu krónunnar. Af hverju?

Til að tryggja það að fjármunir verði ekki fluttir úr landi í stórum stíl. Og hvað þá? Jú, það leiðir í aukið atvinnuleysi og mikla verðbólgu. Við gætum verið að horfa á endurtekningu á tímabilinu 1982-1984 þegar eignir unga fólksins brunnu upp á skömmum tíma. Tugprósentu verðbólga gæti orðið staðreynd. Afleiðingarnar yrðu miklu verri núna þar sem mun stærra hlutfall þjóðarinnar er með húsnæðislán verðtryggð í dag. Ég ætla ekki að auka á ÁHYGGJUR manna með því að reikna eitt eða neitt út, það getur hver gert fyrir sig. Hugsanlega er það eina skynsamlega í stöðunni að hætta að borga af lánum og leyfa lánadrottnum að hirða draslið...

Okkar sterkasta leið er að gefa yfirlýsingu um að við ætlum að sækja um aðild að EB. Umsóknarferillinn tæki sennilega stuttan tíma og við kæmumst tiltölulega fljótt í skjól EB.

Gangi ykkur allt í haginn.

Góður dagur..

Enn fréttist ekkert af verkum bláu handarinnar í Svörtu björgum. Engar fréttir af vaxtalækkunum.

Það er hrikalegt að horfa á það hvernig vandamál okkar hér á íslandi dýpka með hverjum deginum á meðan að nágrannar okkar virðast ætla að rísa upp úr vandamálunum. Það var til skamms tíma okkar helsta von að vandamál þjóðarinnar myndu minnka í samanburði við vandræði annarra þjóða en nú virðist sú óskhyggja vera fyrir bí.

Enn sem fyrr kom þó sólin upp í morgun, dagurinn er búinn að vera góður framan af. Ég neita því ekki að kvíði gerir vart við sig á stundum en við því er ekkert að gera. Nú er bara að horfa fram á veginn og muna að lífið heldur áfram. Þegar við lítum um öxl eftir tíu ár verður fennt yfir svartnættið sem nú fellur á hjá mörgum íslendingum. Allt á eftir að verða gott.

 

Yndislegur dagur

Við fórum austur á Rangárvelli í gær við Vaka, sóttum fyrst mikið af birkiplöntum og smáræði af reyni. Byrjuðum á að fíra upp í kamínunni til að hafa húsið heitt þegar við værum búin að vinna. Mér áskotnaðist slatti af góðum harðviði sem er aldeilis lúxus orkugjafi í sveitinni. Það hellirigndi en við klæddum okkur í regngalla og hófumst handa við að setja niður tré með þar til gerðum stöfum. Unnum fram í myrkur og náðum að setja niður svona 500 hríslur. Það var dásamlegt að borða góðan mat og njóta kyrrðarinnar eftir erfiðið.

Hrafnshjón sem búa í hrauninu hjá okkur voru búin að gera sig heimakomin á veröndinni framan við húsið og vægt sagt sóða allt út. Við þurftum að þrífa skítinn eftir þau hjón og síðan var útbúin fuglahræða og fleira sem ekki verður talið upp hér. Við sendum þessum stóru spörfuglum okkar sem sé skýr skilaboð. Okkur þykir báðum vænt um hrafna, eigum son sem heitir Hrafn. Þegar aðgerðum var að mestu leiti lokið sáum við þau hjón á vappi í nágrenninu, greinilega mjög fúl yfir frekju mannanna og þeim skilaboðum sem við sendum þeim. Ætli ég verði ekki að búa til skýli handa þeim næst þegar ég fer uppeftir, svona til að halda frið við sveitungana.

Við erum ekki með sjónvarp í sveitinni, hlustum á gufuna og kyndum með eldiviði. Algerlega dásamlegt. Í gærkveldi var framan af kolniðamyrkur en síðan kom tunglið vaðandi og lýsti upp landið með geislum sínum. Ég vaknaði eldsnemma var kominn út með gróðursetningarstafinn um átta í morgun. Það var engin kreppa í sveitinni, sólin kom upp, falleg sem aldrei fyrr. Fuglar sungu af fögnuði, kyrrðin í sveitinni pakkaði mér inn í öruggan felld. Ég hlakka til að fara í sveitina til að klára gróðursetninguna um næstu helgi, ég nefnilega veit fyrir víst að kreppan nær ekki þangað. EKki með neinu móti.

PR

Ég heyrði fyrir tilviljun í mínum gamla herbergisfélaga, Jóni Kristni Snæhólm í gær á ÍNN. Minn var alveg í essinu sínu og ég gat ekki að því gert að þrátt fyrir alla friðarhyggjuna sem mér er í brjóst borin, þá átti Jón Kristin samhljóm í mínu hjarta. Málið var að hann lagði til með miklum hita að sendiherra breta á íslandi yrði einfaldlega sendur heim. Hann gæti síðan fengið að koma aftur með afsökunarbeiðni sem við Íslendingar myndum þá skoða áður en við hleyptum honum inn að nýju.

Bretarnir eru greinilega enn fastir í gamla nýlendustílnum og kunna sér ekki hóf í yfirganginum. Auðvitað hefðu þeir átt að nota diplómatíska kanala, kalla Íslenska sendiherrann á fund og fara yfir málið. En nei ekki aldeilis, það er vaðið á okkur með stríðsaðgerðum sem er með öllu óafsakanlegt. Tjónið sem orðið hefur er óbætanlegt.

Við megum í öllu havaríinu ekki gleyma að líta okkur nær. Bretarnir búnir að gera sitt, Hollendingar hóta aðgerðum gegn Íslendingum, allt á suðupunkti í Þýskalandi. Í þýskalandi er um að ræða tiltölulegar lágar upphæðir innlána hjá KB banka í eigu tiltölulega fárra eða ca 308 milljónir evra í eigu 30.800, aðila. Þjóðverjinn er alveg að missa það gagnvart okkur í dag. Enginn skilur neitt og allir virðast halda að Íslendingar ætli að hlaupa undan skuldum sínum í útlöndum. Auðvitað er það ekki svo, en af hverju veit það enginn. Af hverju er okkar málstað ekki komið almennilega til skila. Hvar eru spunameistararnir núna, hvar er tjóna stýringin (i.e. damage control). Við erum að tala um það að ein okkar allra mikilvægasta vinaþjóð er að snúa í okkur bakinu, þjóð sem ætti að gegna lykilhlutverki í að aðstoða okkur út úr krísunni.

Þetta má bara ekki gerast svona. Við verðum að koma með skýrar yfirlýsingar um stöðu Íslensku þjóðarinnar gagnvart erlendum skuldbindingum. STRAX...

 

Terroristar

Hin nýja ógn í norðri. Ísland, land terroristanna eða Viðskiptajötnanna sem engar vestrænar þjóðir vilja verða fyrir barðinu á. Ekki það að menn hafa svo sem talað um markaðina sem hina augljósu leið hryðjuverkamanna dagsins í dag. Þetta er ekkert flókið, með því að dæla inn ódýru fjármagni til handa Viðskiptajötnunum í norðri sem með peninginn í höndunum geta sett þjóðfélög á hausinn eins og ekkert sé. þá verður alger óþarfi að vera að beita hefðbundnum hernaði eða sprengingum. Brilliant því peningar eru sennilega eitt af því sem Obama & co eiga nóg af. 

Mér skilst að það séu myndir af glæsifleyi Jóns Ásgeirs í nýju hefti flottasta skútutímaritsins Yacht. Það er víst sérstaklega tekið til þess að fleyið er málað í sama lit og þota þeirra hjóna. Algert lykilatriði að sjálfsögðu. Enda þau bæði sögð sérlega smekkleg. Það væri áhugavert að skoða gestalista skútunnar, skildi hann innihalda nöfn helstu Viðskiptajötnanna eða ætli það séu fleiri þar sem ekki vilja láta nafns síns getið. 

Ég áttaði mig á því í morgun að ég hef sennilega grætt allavega þrjár milljónir á blankheitunum. Það er nefnilega sennilegt að ef ég hefði átt pening fyrir einhverjum misserum þá hefði ég örugglega keypt hlutafé í bönkunum. Ekki fyrir háar upphæðir en örugglega fyrir milljón í hverjum. Þar sem mér bar gæfa til að vera blankur þá keypti ég ekkert í bönkunum og þar sem ég átti ekkert þar við hrunið get ég fært mér þessar milljónir til tekna. Ég tapaði þeim í það minnsta ekki. Vona bara að skatturinn komist ekki í málið....

Gósenlönd

Ég var í Grikklandi um daginn. Að vinna. Var fararstjóri í ferð til Pelíon skagans með 18 manna hóp. Skemmtilegt fólk og yndislegt. Evran var ansi há þegar lagt var í hann, komin í 140 krónur stykkið og ég fann á fólki að það beit í. Evran skipti samt litlu máli í ferðinni enda vorum við í ferð sem snerist um göngur í fjallendi en ekki verslun. Við gengum daglega í fallegum fjöllum, yfirleitt umkringd gróðri og stórkostlegu útsýni. Veðrið var með ágætum og ekkert útlit fyrir það stórviðri sem nú er skollið á. Og bara til að benda ykkur á það, svona ef evran skildi nú lækka aftur og við ekki fara alveg á hausinn, þá eru Grikkir alveg frábærir í eldhúsinu og gestrisnir svo af ber. Grísk matargerð gefur því besta á því sviði ekkert eftir. Fyrir nú utan það að landið er svo þrungið af sögu og menningu að það er engu öðru líkt.

Það er nóg til af öllu. Of fáir sem eiga það í dag, en samt, nóg til.  Í hlíðum fjallanna á Pelíon skaganum bókstaflega féll maturinn ofan á mann. Allsstaðar ávextir á trjám, epli, appelsínur, vínber, plómur, hnetur ýmisskonar, ólívur og fullt af villibráð. Allt um kring er síðan Eyjahafið stútfullt af fiski. Allt í kringum landið okkar fallega, Ísland, er matarkista sem engu öðru er lík. Forðabúr sem er svo mikils virði að það eitt dugir okkur íslendingum til lífs í langan tíma. Sama er að segja um nánast allt svið þessarar yndislegu jarðar okkar, allsstaðar eru matarbúr og auðlindir en því miður þá eru örfáir sem telja sig eiga allt.

Síðan er eitt,  -hvert fóru allir peningarnir? Ekki hafa þeir gufað upp eða hvað? 

Auðvitað er það alveg ljóst að Viðskiptajötnarnir fóru mikinn en að þeir hafi getað klárað forðabúr þjóðarinnar á núll einni eins og sagt er er með ólíkindum. Hvað klikkaði, því verður alveg örugglega svarað og við munum girða fyrir það að svona ósköp geti átt sér stað að nýju. Hins vegar er algerlega óásættanlegt að þeir sem ollu okkur þessum ósköpum séu stikkfrí einhversstaðar í útlöndum þangað sem þeir flugu á þotunum sínum. Algerlega óásættanlegt.

Hvað ætlum við að gera í málum Viðskiptajötnanna, ætlum við að beygja okkur og bugta á meðan að þeir pakka saman sjóðum sínum og hverfa til eigna sinna í öðrum veruleika en við hin búum við? Bretarnir settu hryðjuverkalög á Landsbankann. Við hljótum að hafa einhver úrræði til að setja Viðskiptajötnana á sama stall og okkur hin. Auðvitað eigum við að taka af þeim það sem þeir hafa, þjóðnýta auðæfin og setja þau í hringiðu kreppunnar. Við getum notað allt núna. Stærstu Viðskiptajötnar Íslands eru í hópi ríkustu manna heims og halda að þeir geti verið það áfram. Þetta þarf að stöðva strax! 

 

Eru ekki allir í stuði

Ég keyrði fram hjá Landsbankanum í Austurstræti áðan, blaðamenn norpuðu í öllum hornum. Blaðamenn eða ættum við kannski að kalla þá stríðsfréttaritara. Einn stríðsfréttaritarinn og myndatökumaður hans voru búnir að króa af þjóðþekktan lögfræðing í viðtal, aðrir virtust ekki vera að gera neitt, fikta í snúrum, munda myndavélar og bíða. Vona bara að þeir þurfi ekki að bíða of lengi, það er svo erfitt fyrir sálina.

Blaðamannafundinum sem átti að vera klukkan ellefu í Iðnó hefur verið frestað til klukkan fjögur. Ég er hálf feginn, þarf eiginlega að fara að vinna.

Við erum öll búin að vera í hálfgerðum heljargreipum fréttanna í stríðinu. Vinur minn er rafvirkjameistari, hann hefur ekkert getað unnið síðan á mánudag, hefur verið önnum kafinn við að fylgjast með málum málanna. Síðan lítur allt út fyrir nýtt þorskastríð við breta. Er annars ekki örugglega ennþá mynd af þorski á krónunni góðu. Geir svarar fyrir sig með fingrinum og ég held bara að við séum sátt. Af hverju í ósköpunum ættum við líka að vera að standa skil á skuldbindingum óreiðumanna eins og Davíð Oddson kallar þá.

Vona bara innilega að okkur beri gæfa til að hengja ekki bakara fyrir smið.

Kreppan

Amma og afi í aðra ættina fæddust bæði í torfkofum sem héldu hvorki vatni né vindum. Afi þurfti á tímabilum að bíða í röð eftir að vita hvort að vinna yrði þann daginn. Afi og Amma ólu önn fyrir sex börnum, bjuggu á tímabili í bragga (sem hélt bara stundum veðri og vindum). Síðan eignuðust þau tveggja herbergja íbúð í Lauganeshverfinu, það fór víst ansi vel um alla þar. Auðvitað voru þrengsli í íbúðinni en hún var hlý, hélt vatni og vindum. Og þar var yfirleitt alltaf til nægur og góður matur á borðum. Eftir því sem mér skilst þá voru allir hamingjusamir á þessum góða bæ. Seinna þegar börnin voru öll flutt að heiman þá eignuðust Afi og Amma fjögurra herbergja risíbúð í Hlíðunum, í þeirra augum var það ekki íbúð heldur frekar höll. Ég man að Afi var með umslög í púlti inni í einu herberginu, eitt umslagið var merkt 'þak', annað var merkt 'gluggar' og svona koll af kolli. Í umslögunum var sem sagt peningur sem lagður var í þau um mánaðarmót. Þegar kom að viðhaldi hjá Afa var alltaf búið að safna fyrir því sem var framkvæmt. Hann var uppalinn við þröngan kost, ekki fátækt en þröngan kost. Ég hef aldrei safnað svona í umslög en gæti vel hugsað mér að taka upp þennan góða sið. Opna nokkra bókarreikninga í bankanum, kalla einn 'glugga' annan 'þak', þann þriðja 'sumarbústaður' og svona koll af kolli. Eins og Afi gerði.

Afi í hina ættina fæddist undir öðrum kringumstæðum, það var betri afkoma hans megin, nám í útlöndum og gott hús að búa í, ágæt efni alla tíð meira og minna. Amma þeim megin var eins og Amma hinum megin. Fædd við þröngan kost eins og vel flestir á þeim tíma. Það var alltaf til matur en sjaldan mikið meira. Það þótti ekki tiltökumál að margir væru saman í herbergi. Það þótti líka sjálfsagt í æsku Afa þó svo að þar hefðu verið meiri efni. Afi sem var alltaf betur stæður, barst aldrei á. Hann bjó í góðu húsi alla tíð. Hann átti ágætis eignir framan af. Hann vann alla tíð mikið. Var duglegur eins og Afi hinum megin. Hann tók ekki oft lán, en í þau fáu skipti sem hann gerði það þá var það að mjög vel ígrunduðu máli. Þegar hann 'skrifaði uppá' fyrir foreldra mína þurfti það líka sinn tíma og sínar vangaveltur. Það var ekkert sjálfsagt að taka lán.

Mamma og Pabbi hafa alltaf haft það fínt. Pabbi vann alltaf eins og vitlaus væri. Staðráðinn í því að bjóða sinni fjölskyldu upp á betri afkomu en hans kynslóð ólst upp við. Það var nóg að gera, mamma var heimavinnandi lengst framan af og það var heilmikið mál þegar hún ákvað að búa sér til karríer. Auðvitað voru það forréttindi okkar systkyna að fá að hafa Mömmu heima þegar við komum heim úr skólanum á daginn. Pabbi er iðnmeistari að mennt eins og Afi var. Þau eiga allt sitt á þurru og hafa aldrei lent í vanskilum nema þá í gegnum ábyrgðamennsku, en Mamma og Pabbi hafa alltaf gert allt fyrir börnin sín. Þau eiga fína íbúð, smá landskika og sumarhús á dýrasta stað á landinu en hafa alltaf þurft að hafa fyrir sínu. Þau hafa aldrei verið neitt sérstaklega skuldug og verða ekki úr þessu.

Við systkynin erum ágætlega stödd í lífinu, erum öll vel menntuð og höfum fengið fullt af góðum tækifærum. En að sjálfsögðu spilað misvel úr þeim frá einu tímabili til annars en alltaf hefur ræst vel úr öllu. Vð erum öll í ágætis standi í dag, erum alin upp við sparsemi í æsku og ekkert óhóf. Ég er klár á því að ég var aldrei keyrður eitt né neitt, ekki í skólann, ekki á æfingar og þaðan af síður niður í bæ. Maður tók bara strætó eða gekk eða hjólaði og við erum ekki að tala um nein fjallahjól. Við erum af verðbólgu og neyslu kynslóðinni.

Ég hef innbyggt frumkvöðlagen og hef því átt það til að tapa peningum og vera launalaus á tímabilum í fyrirtækjabrölti. Það er ekki best borgaða aukavinna í heiminum að vera rithöfundur. En það er alveg yndislegt að fá bækurnar sínar útgefnar, fá að skrifa að vild og fá pínu laun fyrir það í þokkabót. Nú svo veit maður aldrei hvað gerist í þeim efnum. Það er verið að þýða Þrjá daga í október hjá fínu forlagi í Þýskalandi og svo eru Svíar að tala við mig um útgáfu og ég er eiginlega ekkert farinn að vinna í þessu ennþá. Þetta hefur bara gerst. Nú svo er ég með nýja bók klára, kannski kemur hún út fyrir jól, kannski eftir áramót og þá beint í kilju. Ég veit það ekki ennþá það kemur í ljós. Fer eftir því hvort að ég nenni að klára yfirferð yfir handritið núna í næstu viku. Svo er ég byrjaður að skrifa barnabók sem er svo spennandi að ég hef eiginlega ekki tíma í að klára að fara yfir handritið á nýju bókinni. Hugsa sér hvílík forréttindi þetta eru. Gefur ekki marga peninga en Guð minn góður, hvaða máli skiptir það akkúrat núna. Það leggst örugglega eitthvað til.  

Börnin okkar eru alveg ótrúleg, öll að gera það sem þeim langar til. Tvö þau elstu vel menntuð með allt á tæru. Það yngsta á sömu leið. Fara ágætlega með, eru samt alin upp við allsnægtir. Ég er viss um að Afi og Amma hefðu ekki ímyndað sér að svona ríkidæmi ætti eftir að verða almennt á Íslandi. En þau fara samt vel með, geta gert það sem þau vilja. Unnið hvar sem er í heiminum og fengið vel fyrir. Ég vona að okkur Ísledingum beri gæfa til að halda börnunum okkar áfram á Íslandi.  

Frelsið

Yndislegt þegar maður hugsar til þess hvað frelsið er magnað, sérstaklega þegar ekki þarf að taka tillit til ábyrgðarinnar sem fylgir frelsinu. Getur verið að það hafi bara einfaldlega gleymst að kenna viðskiptajötnunum að þannig gerðust hlutirnir á eyrinni. Það er; -engin ábyrgð, -ekkert frelsi.

Össur sagði í viðtali í dag að kanarnir hefðu rétt upp ákveðinn fingur þegar við báðum þá um aðstoð. Geir sagði við erlenda blaðamenn að vinir íslendinga hefðu ekki verið til staðar þegar á reyndi og því hefðum við fundið okkur nýja vini.

Kannski hafa gömlu vinirnir okkar á tilfinningunni að við séum enn í frelsinu en ekki farnir að virkja ábyrgðina og þess vegna vilja þeir ekki vera vinir okkar þegar okkur vantar aur. Sem betur fer er forsætisráðherrann vel tengdur ættarböndum til Noregs og frændur okkar og bræður þar til í að taka á vandamálunum með okkur.

Rússarnir koma var kallað út um allt í ''den tid, de dage'' og heimsbyggðin var á hliðinni út af Rússagrýlu. Við Íslendingar erum búnir að vera að hamast í þeim út af yfirflugi yfir lofthelgi Íslands undanfarið og menn hafa verið að tala um nýtt kalt stríð.

Við Íslendingar getum verið glöð og hamingjusöm í dag því það virðist vera að við séum búin að eignast nýja vini. Eftir að flestir vinir okkar og nábúar virðast hafa gefið okkur fingurinn eða allavega ekki svarað símanum þegar við reyndum að ná í þá.

Í byrjun vikunnar eða kannski í dúr við Grétar Þorsteinsson þann mæta mann; -í byrjun nýs lífs þjóðarinnar, nýs raunveruleika efnahags Íslensku þjóðarinnar er óhætt að segja að ríkisstjórnin öll hafi staðið sig með miklum sóma. Ég saknaði þess að hafa ekki Ingibjörgu Sólrúnu í orrahríðinni við hliðina á Össuri, Björgvin og Jóhönnu.